Phương pháp tính giá thành
- Phương pháp trực tiếp (phương pháp giản đơn)
Tính giá thành theo phương pháp giản đơn hay còn gọi là phương pháp trực tiếp này được áp dụng trong các doanh nghiệp thuộc loại hình sản xuất giản đơn, số lượng mặt hàng ít, sản xuất với khối lượng lớn và chu kỳ sản xuất ngắn như các nhà máy điện, nước, các doanh nghiệp khai thác (quặng, than, gỗ…). Đối tượng hạch toán chi phí sản xuất trong các doanh nghiệp này là từng loại sản phẩm hay dịch vụ.
Công thức tính giá thành sản phẩm:
Tổng giá thành
sản xuất sản phẩm |
= | Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang đầu kỳ | + | Chi phí sản xuất
trong kỳ |
– | Chi phí sản xuất kinh doanh
dở dang cuối kỳ |
Giá thành sản phẩm đơn chiếc | = | Tổng giá thành sản xuất sản phẩm |
Số lượng sản phẩm hoàn thành |
- Phương pháp hệ số
Tính giá thành theo phương pháp hệ số áp dụng với những doanh nghiệp mà trong một chu kỳ sản xuất cùng sử dụng một thứ vật liệu và một lượng lao động nhưng thu được đồng thời nhiều sản phẩm khác nhau và chi phí không tập hợp riêng cho từng sản phẩm.
– Xác định giá thành đơn vị sản phẩm tiêu chuẩn:
Giá thành đơn vị sản phẩm tiêu chuẩn |
= | Tổng giá thành của tất cả các loại sản phẩm |
Tổng số sản phẩm gốc |
– Quy đổi sản phẩm thu được của từng loại về sản phẩm tiêu chuẩn theo các hệ số quy định:
Số sản phẩm tiêu chuẩn |
= | Số sản phẩm từng loại | x |
Hệ số quy đổi từng loại |
– Xác định giá thành của từng loại sản phẩm:
Tổng giá thành sản xuất sản phẩm |
= | Số lượng sản phẩm tiêu chuẩn của từng loại | x |
Giá thành đơn vị sản phẩm tiêu chuẩn |
- Phương pháp tỷ lê chi phí (định mức)
Phương pháp này thường được áp dụng trong các doanh nghiệp sản xuất nhiều loại sản phẩm có quy cách, phẩm chất khác nhau như may mặc, dệt kim, đóng giầy, cơ khí chế tạo (dụng cụ, phụ tùng),…Vì vậy, để giảm bớt khối lượng hạch toán thì kế toán thường tiến hành tập hợp chi phí sản xuất theo nhóm sản phẩm cùng loại. Căn cứ vào tỷ lệ chi phí giữa chi phí sản xuất thực tế với chi phí sản xuất kế hoạch (hoặc định mức), kế toán sẽ tính ra giá thành đơn vị và tổng giá thành sản phẩm từng loại.
Đối tượng tập hợp chi phí là nhóm sản phẩm cùng loại và đối tượng tập hợp giá thành là từng quy cách sản phẩm trong nhóm.
Công thức tính:
Tổng giá thành sản xuất sản phẩm = Số sản phẩm tiêu chuẩn * Giá đơn vị sản phẩm tiêu chuẩn
Giá thành thực tế = Giá thành kế hoạch * Giá thành tỷ lệ
- Phương pháp loại trừ sản phẩm phụ
Phương pháp này được áp dụng cho các doanh nghiệp mà trong cùng một quá trình sản xuất, ngoài thu được sản phẩm chính còn thu được cả sản phẩm phụ. Ví dụ như các doanh nghiệp chế biến dầu thô hay các doanh nghiệp sản xuất gỗ.
Công thức tính:
Tổng giá thành sản phẩm chính = Giá trị sản phẩm chính dở dang đầu kỳ + Tổng chi phí phát sinh trong kỳ – Giá trị sản phẩm phụ thu hồi ước tính – Giá trị sản phẩm chính dở dang cuối kỳ
- Phương pháp tính giá thành theo đơn hàng
Với việc xác định giá thành trên từng đơn đặt hàng, phương pháp này phù hợp áp dụng cho các công ty xây dựng, các công ty sản xuất đồ thủ công mỹ nghệ cho từng dự án hay các công ty xuất nhập khẩu theo đơn hàng.
Theo phương pháp này thì đối tượng tập hợp chi phí là từng đơn đặt hàng và cũng là đối tượng tính giá thành. Giá thành cho từng đơn đặt hàng là toàn bộ chi phí sản xuất phát sinh kể từ lúc bắt đầu thực hiện cho đến lúc hoàn thành, hay giao hàng cho khách hàng.
Công thức tính:
Giá thành của từng đơn hàng = Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp + Chi phí nhân công trực tiếp + Chi phí sản xuất chung phát sinh từ lúc bắt đầu cho tới lúc kết thúc đơn đặt hàng
Những đơn đặt hàng chưa hoàn thành vào thời điểm cuối kỳ thì toàn bộ các chi phí sản xuất đã tập hợp theo đơn đặt hàng đó được coi là giá trị của những sản phẩm dở dang cuối kỳ chuyển sang kỳ sau.
- Phương pháp phân bước
Áp dụng trong doanh nghiệp có quy trình công nghệ sản xuất phức tạp theo kiểu chế biến liên tục, quy trình sản xuất bao gồm nhiều công đoạn nối tiếp nhau theo trình tự, mỗi công đoạn chế biến một loại bán thành phẩm. Bán thành phẩm của công đoạn trước là đối tượng của công đoạn sau. Các loại hình doanh nghiệp điển hình là doanh nghiệp chế biến đồ hộp, đồ gia dụng, quần áo thời trang,…
Công thức tính:
Giả sử một quy trình sản xuất gồm 3 giai đoạn, ta có cách tính sau
Trên đây là một số cách tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp, hy vọng rằng bài viết của nhanh.vn đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích để có thể áp dụng cho công việc kinh doanh của mình.
Việt Đà chúc các bạn thành công !